Odpady

Wprowadzenie Bazy danych o produktach, opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, zwanej BDO, doprowadziło do znaczących zmian, które dla wytwórców wiążą się ze zmianami w prowadzeniu ewidencji – z formy papierowej na elektroniczną. Tak jak do tej pory wytwórca odpadów jest zobowiązany do prowadzenia na bieżąco ilościowej i jakościowej ewidencji odpadów zgodnie z katalogiem odpadów, wykorzystując karty przekazania odpadów (KPO) oraz karty ewidencji odpadów (KEO). Dokumenty te sporządza się za pośrednictwem indywidualnego konta w bazie danych o odpadach. Sprawdźmy, jak powinna wyglądać ewidencja według nowych zasad oraz inna dokumentacja, którą każdy wytwórca odpadów weterynaryjnych jest zobowiązany prowadzić.

Każdy wytwórca odpadów jest zobowiązany do gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami. Jesteśmy za nie odpowiedzialni od czasu wytworzenia do momentu przekazania ich następnemu posiadaczowi odpadów. Warto tu jednak wspomnieć, że przekazanie ich firmie, która je od nas odbiera (transportującemu), nie powoduje, że odpowiedzialność za ich wytworzenie przechodzi automatycznie na ten podmiot. Sprawdźmy, kiedy możemy mówić o przeniesieniu odpowiedzialności za wytworzone odpady weterynaryjne.

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązują nowe, można powiedzieć rewolucyjne, zasady gospodarki odpadami, związane z utworzeniem elektronicznej bazy danych, która ma ułatwić kontrolę nad systemem gospodarki odpadami w Polsce. W Bazie danych o odpadach (BDO) gromadzi się informacje o podmiotach gospodarujących odpadami, w tym o ilościach i rodzajach wytwarzanych odpadów oraz ich wytwórcach zobowiązanych do prowadzenia ewidencji. Oznacza, że zmiany oraz obowiązki związane z utworzeniem bazy obejmują również zakłady lecznicze dla zwierząt jako typowych wytwórców odpadów weterynaryjnych.

W każdej placówce, w której prowadzone są badania i leczone zwierzęta oraz świadczone są usługi weterynaryjne, powstają odpady weterynaryjne. Właściwa gospodarka, a więc odpowiednie ich zbieranie, transport, przetwarzanie oraz unieszkodliwianie jest niezwykle istotne. Na wytwórcach spoczywa obowiązek gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami, a część z powstających odpadów są to odpady zakaźne (niebezpieczne), przez co wymagają odpowiedniego i ostrożnego obchodzenia się ze względu na ryzyko, jakie istnieje podczas kontaktu z nimi.

Weterynaryjne laboratorium diagnostyczne jako wytwórca odpadów jest zobowiązane do gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami i odpowiedzialności za nie. Gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Obrót odpadami powinien uwzględniać również inny istotny czynnik – hierarchię postępowania z odpadami. W pierwszej kolejności należy zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczyć ich ilość oraz negatywne oddziaływanie na ludzi i środowisko. Ta sama zasada dotyczy laboratoriów. Aby zmniejszyć ilość odpadów weterynaryjnych, należy np. wyeliminować z ich strumienia odpady komunalne.

Aby usprawnić system gospodarki odpadami oraz walczyć z tzw. szarą strefą, w ubiegłym roku zmieniono ustawę o odpadach tak, aby można było utworzyć Bazę danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Integralną jej częścią jest rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami. Z kolei w 2020 roku mają pojawić się zmiany dotyczące wprowadzania do elektronicznego systemu danych zawartych w kartach przekazania odpadu oraz rocznych sprawozdań o wytwarzanych odpadach i gospodarowaniu nimi.

W ciągu ostatnich lat zmieniły się przepisy dotyczące ewentualnego „zgłoszenia” w związku z wytwarzaniem odpadów i konieczności uzyskiwania pozwolenia na ich wytwarzanie. Mimo że już od 2013 roku są one mniej restrykcyjne, to nadal mogą pojawiać się wątpliwości dotyczące m.in. tego, co w przypadku gdy podczas zliczania ilości wytworzonych odpadów okaże się, że przekroczyliśmy 100 kilogramów.

Każdy wytwórca odpadów weterynaryjnych, niezależnie od ilości i rodzajów produkowanych odpadów, jest zobowiązany do prowadzenia na bieżąco ewidencji z zastosowaniem kart przekazania oraz czasami również kart ewidencji. Do obowiązków wytwórców należy także coroczne składanie sprawozdań o wytworzonych odpadach do 15 marca bieżącego roku za rok poprzedni.

W zakładzie leczniczym dla zwierząt oprócz typowych odpadów komunalnych powstają również odpady weterynaryjne. Zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów zalicza się je do podgrupy 18 02, czyli odpady z badań, diagnozowania, leczenia i profilaktyki weterynaryjnej. Wiemy, że przekroczenie określonych wartości granicznych spowoduje, iż odpady zostaną uznane za zakaźne. W codziennej praktyce nikt w gabinecie nie będzie badał wartości mikroorganizmów w odpadzie. Na co zatem zwrócić uwagę przy segregacji odpadów weterynaryjnych?

Karta przekazania odpadu (KPO) jest jednym z podstawowych dokumentów związanych z ewidencją odpadów, którą powinni prowadzić lekarze weterynarii prowadzący zakłady lecznicze dla zwierząt. Jakie są zasady jej przygotowywania, jakie wymogi formalne trzeba spełnić, w jakich jednostkach podajemy masy przekazanych odpadów – to tylko niektóre z pytań, na które odpowiedzi znajdziemy poniżej.